NE ZAMAN DOKTORA GÖTÜREYİM?
- Taburculuktan 2 gün sonra
- Emzirme başarılı mı?
- Kilo kaybı gereken kadar mı?
- Bebek yeterince gaita/idrar çıkarıyor mu?
- Sarılık ne durumda?
NE SIKLIKLA EMZİREYİM?
- Doğar doğmaz ilk saatte başlanmalı
- Her istediğinde emzirilmeli
- Günlük sekiz emmenin altına düşülmemeli
- Dört saatten daha fazla aç bırakılmamalı
- İlk 6 ay sadece anne sütü verilmeli
- 1-2 yaşına dek anne sütüne devam edilmeli
BUGÜNLERDE SÜREKLİ MEMEDE, ACABA BESLEYEMİYOR MUYUM?
- Bebekler 2-7 gün süren büyüme hamleleri gösterirler ve bu dönemde çok sık emerler
- 8-12. günler
- 3-4. hafta
- 3. ayda
SÜTÜN YETMEDİĞİNİN GÖSTERGELERİ
- Günde 6’dan az idrar yapma,
- 3-4’den az sarı renkli gaita yapması,
- Yeşil, kahverengi ve siyah gaita,
- Günde 8’den az meme emmesi,
- Devamlı meme emme isteği,
- Yutma sesinin duyulmaması,
- 5’inci günde süt gelmemesi,
- 4-6 saatten fazla uyuma,
- Doğum kilosuna 10’uncu günde ulaşmama,
- Meme uçlarında ağrı
- Günde 15-30 gramdan az ağırlık artışı
SÜTÜMÜ NASIL SAKLAYABİLİRİM?
- Buzdolabının rafında 24 saat,
- No-frost buzdolabı buzluğunda 3-4 ay,
- Derin dondurucuda 6 ay,
- Tek kapılı buzdolabı buzluğunda 1-2 hafta
HER EMZİRMEDEN SONRA BİR MİKTAR KUSUYOR, BU NORMAL Mİ?
- 3 aydan küçüklerin %80’i günde en az bir kere kusar
- Ciddi reflüye 1/300-1/1000 oranında rastlanır
- Fışkırır tarzda veya bol miktarda olmadıkça ve kilo alması normal ise önemli değildir
- Sessiz ve sakin bir ortamda acele etmeden emzirme,
- Emzirme sonrası gaz çıkarma,
- Biberonla beslenenlerde ara gazı ve emzik deliğini ayarlama
- Beslenme sonrası sert oyunlar oynamama
- Yatağın başının biraz yükseltilmesi
SIK SIK HIÇKIRIK TUTUYOR, NE YAPMALIYIM?
- Hıçkırık diafragmanın lokal irritasyonu ile oluşan ritmik klonik kontraksiyonlardır
- Bebek değil anne-baba endişelidir
- Beslenme sırasında başlarsa pozisyon değiştirilmeli, gazı çıkarılarak rahatlatılmalı
- Beslenmeye bir süre ara verilebilir ancak uzun sürerse emzirilmelidir
- Bebek çok acıkmadan emzirmeye başlanmalı
- Uzun sürerse birkaç kaşık su verilebilir
EMZİK VERMELİ MİYİM?
- Bebek için bir rahatlama yoludur
- Beslenme dışı emme gereksinimi karşılar
- SIDS sıklığını azaltır
- Emzirme süresini azaltmaz
- Beslenme amaçlı olmayan emme davranışı normal olarak karşılanır ve 5 yaşına kadar olumsuz uzun dönem soruna yol açmadığı kabul edilir
- İlk ay meme karmaşasına yol açabilir
- 6 aydan sonra 1.2-2 kat artmış otitis media riski
- Gastrointestinal enfeksiyonlar ve oral kandida kolonizasyonu artabilir
- Dental maloklüzyonlar genellikle düzelir
- İyi temizlenmeli, üzerine bir şey sürülmemeli
- İstemiyorsa zorlanmamalı
- Ağzından düştüyse geri verilmemeli
Asla bebeğin giysisine iliştirilmemeli
HANGİ POZİSYONDA YATIRMALIYIM?
- Bebekler gözlem altında olmadıkları zaman sadece sırtüstü yatırılmalıdır
- SIDS riski, yüzüstü ve yan yatanlarda daha fazladır
- Yatak sert, çarşaf gergin olmalı
- Yatak içinde oyuncak, battaniye, giysi vb olmamalı
- Örtü kullanılacaksa göğüs hizasını geçmemeli
- Yastık kullanılmamalı, kundaklanmamalı
- Giysileri rahat olmalı, tek parça giysi tercih edilmeli
- BACK TO SLEEP, TUMMY TO PLAY
- Pozisyonel plagiosefali önlenebilir
- Bebek uyanıkken ve gözlem altındayken yüzüstü bırakılmalı
- Haftalık başın sağ-sol değişimi yapılabilir
- 8. ayda %20’den 2 yaşında %3’e geriler
- Nadiren özel aparat gerekebilir
BEBEĞİM AZ-ÇOK UYUYOR, NORMAL Mİ?
- Uyku düzeni her bebekte farklıdır
- İlk günler uyku süresi oldukça uzundur
- İlk 3 günden sonra etrafa ilgisi giderek artar
- İlk ay genellikle uyku düzeni oluşmaz
- Az ya da çok uyduğu söylenen bebeklerin büyük bir kısmı günde ortalama 14-16 saat uyur
- Ancak uyanma sıklığı farklılık gösterir
- Dördüncü aya ulaştıktan sonra bebeklerin %90’ı gece 6-8 saat uyur
BEBEĞİM NİÇİN ÇOK AĞLIYOR?
- Bütün bebekler günde ortalama 2 saat ağlar
- Açlık, uykusuzluk, fiziksel ağrı, altının ıslak olması, üstünün değiştirilmesi, çok soğuk veya sıcak olması, kucaklanma isteği ve kolik ağlama sebeplerindendir
- Kucaklama, emzirme, emzik verme, ninni veya hafif bir müzik dinletme, gezdirme, yumuşak hareketlerle sallama, sırtını veya karnını ovma denenmeli, başarısız olunursa kısa bir süre için yakınlardan yardım istenmeli
GÖBEK BAKIMINI NASIL YAPALIM?
- Bebek doğduğunda göbek alkolle silinerek steril gaz bezle kapatılır
- Bundan sonra göbeğe başka bir işlem ya da düzenli bakım gerekmez
- Kuru ve temiz tutulmalıdır
- Enfeksiyon yönünden izlenmelidir
NASIL BANYO YAPTIRALIM?
- Banyo, hem bebeğin sağlığı, hem de anne-bebek iletişimi açısından önemli
- Doğumu izleyen ilk saatlerde banyo önerilmemekte, göbek düşene kadar da silme banyosu yeğlenmekte
- Yeni beslenmiş olmamalı
- Banyo malzemeleri ve su bebek soyulmadan önce hazırlanmış olmalı
- Önce baş sonra vücut yıkanabilir
HANGİ SIKLIKLA VE NASIL BANYO YAPTIRALIM?
- Uygun su sıcaklığı 37-38 °C, dirsekle bakılabilir
- Tüm süreç boyunca bebek suyun yanında asla yalnız bırakılmamalı
- Banyo sırasında üşümemesine dikkat edilmeli ve süresi 2-3 dakika ile sınırlanmalı
- Sıklık değişebilir, günaşırı banyo uygun olabilir
- Bebeklere uygun ürünler olsa da sabun ve şampuan aşırı kullanılmamalı
VÜCUT TEMİZLİĞİNDE DİKKAT EDİLECEKLER
- Kulak ve buruna temizleme amaçlı çubuk sokulmamalı, sadece görünen kirler alınmalı
- Tırnakları uzadıkça uçları yuvarlatılmış bebek makası ile kesilmeli, uyku sırasında kesim yapılabilir
- Kız bebeklerde vajinanın iç yüzeyi temizlenmemeli, her zaman önden arkaya doğru silinmeli
- Erkeklerde sünnet derisi geriye itilmemeli
- Pişik kremi kullanılacaksa %10 çinko oksit, parafin içerenler kullanılmalı, talk pudrası kullanılmamalı
Bebeğin cildi kuru ise parfümsüz bebek losyonu kullanılabilir
ODA SICAKLIĞI NASIL OLMASI VE BEBEĞİMİ NASIL GİYDİRMELİYİM?
- Aşırı sıcak ya da soğuk olmamalı
- Gece-gündüz farkı olmalı
- Bir yaşına kadar erişkinlerden bir kat fazla giymeli
- Bebek tenine değen giysiler yumuşak pamuklu kumaştan olmalı, dikişler batmamalı
- İlk birkaç ay ayrı yıkanmalı ve iki kez durulanmalı
- Parfümsüz, enzimsiz deterjan ya da bebek çamaşır sabunu kullanılmalı
BEBEĞİMİN BULUNDUĞU ODADA KLİMAYI ÇALIŞTIRMAMDA SAKINCA VAR MI?
- Klima kullanılabilir ancak doğrudan bebeğe üflenmemeli ve oda ısısının 22 oC’ nin altına düşmesi engellenmeli
- Sıcak gecelerde uyku esnasında sadece pike; klima çalışıyorsa battaniye gerekebilir
- Bebekler de sıcakta büyükler gibi ince giydirilmeli, hafif bol ve açık renkli giysiler tercih edilmeli
GÖZ RENGİ DEĞİŞİR Mİ?
- Yaklaşık 8-9. ayda, iriste pigmentasyon artışına bağlı olarak kalıcı göz rengi oluşur
- Koyu renkler değişmez
- Gri veya mavi ise aynı kalabilir, yeşile dönebilir, kahverengi olabilir
ZAMAN ZAMAN GÖZLERİ ŞAŞI OLUYOR, BU NORMAL Mİ?
- Foveal fiksasyon sağlanamadığı için ilk aylarda zaman zaman olabilir
- Sürekli ve daha sonraki aylarda görülmesi halinde göz hekimine yönlendirilmelidir
BEBEĞİM ŞU ANDA GÖREBİLİYOR MU?
- Bebekler yanları görebilme özelliği ile doğar ve yavaş yavaş merkezdeki tek bir noktaya odaklamayı öğrenir
- Kendisine 20-40 cm uzaklıktaki objelere bakmayı sever, fakat birinci ayın sonunda 90 cm uzağa kadar odaklanabilir
BEBEĞİMİN BACAKLARI EĞRİ Mİ?
- Bebeklerin bacakları yürümeye başladıktan 6-9 ay sonra düzelir
EVDEKİ KEDİ VE KÖPEĞİMİZ BEBEĞİMİZ İÇİN SAKINCALI MI?
- Tüm aşı ve bakımları yapılmış olmalı
- Hayvanlar yeni bebekle beraber davranış değişiklikleri ve kıskançlık gösterebilirler
- Bebek eve gelmeden bebeğin yıkanmamış bir giysisi getirilip koklatılmalı
- Bebeğin odasına yalnız girmesine izin verilmemeli
- Evcil hayvana da zaman harcanmalı
Çocuk için alınacaksa 5-6 yaşına kadar beklenilmeli
BEBEĞİMİZLE NE ZAMAN YOLCULUK EDEBİLİRİZ?
- Emniyet koltuğu varsa ilk günden itibaren kısa yolculuklar yapılabilir
- Uçak için çok gerekliyse bir haftalık olduktan sonra ama en iyisi 6 haftalık olduktan sonra yolculuk yapılmasıdır
- İniş ve kalkışta emzirilmelidir
ARABAYA BEBEK KOLTUĞU ALMAK GEREKİR Mİ?
- Bebekler araçta her zaman bebek koltuğunda taşınmalı, asla kucağa alınmamalı
- Baş kontrolünün olmadığı ilk aylarda baş sarsılmayacak şekilde desteklenmeli
- Bebek, koltuğa yüzü arka cama bakacak şekilde yerleştirilmeli
- En güvenli yer arka koltuğun ortasıdır
- Araç içinde ani frenle düşerek ya da uçarak bebeğe zarar verebilecek cisimler bulunmamalı
BEBEĞİMİN GÜVENLİĞİ İÇİN NELERE DİKKKAT ETMELİYİM?
- Emmede zayıflama,
- Uzun süre uyuma,
- Vücudunda gevşeklik,
- Hareketlerinde yavaşlama,
- Ağlamama, tiz sesli ağlama,
- Fışkırır tarzda kusma,
- Morarma gibi durumlarda
Derhal hekime başvurulmalıdır!..
- Yüksek bir yerde,
- Evcil hayvanla,
- Bir yabancıyla,
- Beş yaşın altı kardeş/kuzeniyle,
- On dört yaş altı bakıcıyla,
- Açık havada,
- Arabada,
Asla yalnız bırakılmamalıdır!..
- Bebekler susturmak ya da oynatmak için havaya atılmamalı ve sarsılmamalı
- Bebeğin üzerinde ve karyolasında 12 cm’ den uzun kurdele, ip bulundurulmamalı
- Bir bebek baş kontrolünü tam olarak kazanmadan havuza girmemeli
- 6 ay altı bebekler 28-29 C altında suya sokulmamalı
- Bebeğin olduğu hiçbir ortamda sigara içilmemeli